Nominacje do nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego

04.03.2016

Poznaliśmy już najlepsze reportaże 2015 roku. To dziesięć książek nominowanych do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki. Laureata nagrody poznamy w maju.

Oto nominowana dziesiątka:

Karolina Domagalska „Nie przeproszę, że urodziłam. Historie rodzin z in vitro”;

Magdalena Grzebałkowska „1945. Wojna i pokój”;

Wojciech Jagielski „Wszystkie wojny Lary”;

Michał Książek „Droga 816”;

Jenny Nordberg „Chłopczyce z Kabulu”;

Zbigniew Parafianowicz i Michał Potocki „Wilki żyją poza prawem. Jak Janukowycz przegrał Ukrainę”;

Paweł Piotr Reszka „Diabeł i tabliczka czekolady”;

Asne Seierstad „Jeden z nas. Opowieść o Norwegii”;

Katarzyna Surmiak-Domańska, „Ku Klux Klan. Tu mieszka miłość”;

Małgorzata Szejnert „Usypać góry. Historie z Polesia”.

Szczególnie cieszy fakt, że wśród nominowanych jest aż osiem książek Polaków. To pierwszy raz w historii konkursu, kiedy nasz kraj jest reprezentowany przez tylu reporterów. Do tej pory tylko raz udało się Polakowi zdobyć główną nagrodę – przed rokiem laureatem, ex aequo ze Swietłaną Aleksijewicz, został Michał Olszewski. Jury wyróżniło jego książkę „Najlepsze buty na świecie”. Czy w tym roku będziemy świadkami indywidualnego triumfu któregoś z polskich reporterów?

Miejmy nadzieję, że tak, choć zagraniczna konkurencja, mimo że niewielka, jest bardzo silna. Książka „Chłopczyce z Kabulu” Jenny Nordberg to niezwykle ciekawa książka o afgańskich dziewczynkach, które z różnych powodów zmuszone są do zostania… chłopcem. Drugą książką z zagranicy jest reportaż Asne Seierstad „Jeden z nas. Opowieści o Norwegii”, która sądząc po komentarzach, jest faworytem czytelników. Seierstand pisz o Andersie Breiviku, sprawcy masakry na wyspie Utoya, i jego ofiarach.

okladki2

Czy są w tej grupie faworyci? Nominowane książki są tak różne, że trudno wskazać jednoznacznego faworyta. Bo choć wspomniane „Chłopczyce z Kabulu” to niezwykle interesujący reportaż, to daleko mu do „Wszystkich wojen Lary” Wojciecha Jagielskiego – książki, która przypomina bardziej powieść niż reportaż.

Jeśli miałbym przyznawać nagrody za styl i formę, to bez wątpienia wskazałbym właśnie „Wszystkie wojny Lary”, opowieść o matce, która straciła synów na wojnie w Syrii. W książce Jagielskiego skupiają się ważne problemy dzisiejszej Europy – problemy z integracją imigrantów, radykalizacja islamskiej młodzieży, wojna w Syrii i jej efekty dla regionu i naszego kontynentu.

okladki1

Może właśnie to skupienie wielu ważnych tematów w jednym reportażu da tej książce nagrodę. Jury nie raz pokazało, że stawia częściej na ważne tematy niż na „literackość” reportażu. Tak było w przypadku dwóch nagród dla Swietłany Aleksijewicz, która bardzo oszczędnie używa jakichkolwiek środków wyrazu. Tak było też w przypadku książki Olszewskiego, czy pierwszej nagrody dla Jeana Hatzfelda za „Strategię antylop”.

Choć tak naprawdę szukanie faworyta jest w tym przypadku bezcelowe. Wszystkie nominowane książki, to pierwsza liga światowego reportażu. Można je kupić w ciemno i mieć gwarancję, że będzie to świetna lektura.

Kilka słów o nagrodzie

Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki jest przyznawana od 2010 roku. Nagrodę otrzymują autorzy najlepszych książek reporterskich, ale również tłumacze reportaży zagranicznych. W tym roku najlepszy reportaż poznamy 20 maja. Laureat otrzyma 50 tys. złotych, a nagrodzony tłumacz 15 tys.

Nagrodzie towarzyszy zawsze akcja edukacyjna związana z postacią Ryszarda Kapuścińskiego, największego polskiego reportera XX wieku. Co roku organizowane są spotkania poświęcone patronowi nagrody, wystawy, czytane są jego książki. Honorowym patronem nagrody jest Alicja Kapuścińska, żona pisarza.

Autor

Rafał Hetman
Rafał Hetman
Prowadzi bloga CzytamRecenzuje.pl, który poświęcony jest książkom z kategorii literatury faktu. Jako dziennikarz publikował w „Gazecie Wyborczej”, „Polsce the Times” i magazynach branżowych.
Artykuły autora