Nowe książki silnych i nieustępliwych reporterek

Wiosną ukazało się w Polsce kilka ciekawych książek znanych rodzimych i światowych reporterek. Z tej okazji warto się przyjrzeć nie tylko samym książkom, ale również ich autorkom, których determinacja i zaangażowanie w swoją pracę wyróżniają je spośród grona innych reporterów i reporterek.

Justyna Kopińska jest dziś chyba jedną z najpopularniejszych reporterek w Polsce. Jej książka „Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie?”, która ukazała się kilka lat temu, osiągnęła bardzo duży sukces i sprawiła, że Kopińska stała się znana wśród czytelników reportaży. Kolejna książka „Polska odwraca oczy” była chyba jeszcze większym sukcesem, bo dzięki niej, reportażami Kopińskiej zaczęli interesować się nawet ci, którzy reportaży na co dzień nie czytają.

W marcu do księgarń trafiła kolejna książka Justyny Kopińskiej „Z nienawiści do kobiet”. Można powiedzieć, że jest ona kontynuacją zbioru „Polska odwraca oczy”. Znajduje się w niej osiem reportaży, w których dziennikarka kontynuuje opowieść o ludzkiej znieczulicy, zaniedbaniach i nadużyciach instytucji.

Zbiór kończy rozmowa, którą Szymon Jadczak przeprowadził z Kopińską. Autorka zbioru opowiada w niej o swojej pracy oraz o tym, co ją motywuje do działania.

Od samego początku Kopińska wykazuje się ogromnym zaangażowaniem i nieustępliwością. Podejmuje niezwykle trudne z punktu widzenia dziennikarza tematy – często staje przeciwko wielkim instytucjom, wytyka ich błędy, zaniedbania, czasem łamanie prawa. Uprawia niezwykle wymagający typ dziennikarstwa – dziennikarstwo śledcze. Robota to czasochłonna, pracochłonna, a do tego wymagająca odporności psychicznej. Wielu reporterów i wiele reporterek takiego ciśnienia w pracy by nie wytrzymało. Kopińskiej się to udaje. Dzięki jej postawie nie tylko możemy czytać świetnie napisane reportaże śledcze, teksty Kopińskiej, a nawet sam fakt pracy nad tematem, zmieniają czasem świat na lepsze – instytucje pod wpływem dziennikarskiej presji, którą tworzy Kopińska, decydują się naprawić nieprawidłowości. Ta zmiana, dokonująca się dzięki tekstom reporterki, przywraca wiarę w dziennikarstwo, jego słuszność i cel.

O małej, ale ważnej zmianie, która dokonała się dzięki książę reporterskiej i postawie jej autorki, możemy mówić także w przypadku Magdaleny Kicińskiej i jej reportażu książkowego „Pani Stefa”.

Za sprawą książki Kicińska przywróciła pamięć o Stefanii Wilczyńskiej, współprowadzącej przed wojną z Januszem Korczakiem dom sierot w Warszawie. Kicińska pokazała czytelnikom, że Wilczyńska nie była tylko pomocnicą Korczaka, lecz była ważną, kluczową postacią w prowadzonej wspólnie ze znanym doktorem instytucji. Dzięki staraniom Kicińskiej w Warszawie na Polu Mokotowskim stanie dąb pamięci Stefanii Wilczyńskiej.

Warto też przypomnieć o niedawnej zbiórce dla Syrii, którą na Facebooku utworzyła reporterka. Początkowy cel kilkuset złotych został szybko osiągnięty, pieniądze zaczęli wpłacać ludzie z całej Polski i ostatecznie w ciągu kilku dni udało się zebrać ponad 75 tys. złotych, które Polska Akcja Humanitarna przekaże na pomoc w Syrii. Kilka kliknięć znanej reporterki pozwoliło zgromadzić tak duże środki. Świetny pomysł. Gratulacje!

W kwietniu ukazała się nowa książka Magdaleny Kicińskiej i Marcina Dziedzica pt. „Teraz ’43. Losy”, w której oprócz tekstów reporterki znajdziemy fotomontaże zdjęć ze współczesnej i ogarniętej wojną Warszawy. Książka skupia się na okresie, w którym istniało getto warszawskie, ale opisuje o wiele szerszy okres – zarówno przedwojenny, jak i powojenny.

Teraz przenosimy się za granicę, ale nieodległą, bo do Norwegii. W kwietniu do księgarń trafiła najnowsza książka znanej norweskiej reporterki Asne Seierstad pt. „Dwie siostry”. Opowieść o dwóch dziewczynach, które postanowiły uciec z Norwegii, by przyłączyć się do Państwa Islamskiego.

To kolejna książka Seierstad, w której reporterka podejmuje niezwykle ważny temat, z którym Europa nie potrafi sobie od wielu lat poradzić – potomkowie emigrantów z państw Bliskiego Wschodu, czy z Afryki nie czują związku z europejską kulturą i bywa, że w związku z tym zaczynają być podatni na różnego rodzaju ekstremizmy. Z polskich autorów pisał o tym problemie Wojciech Jagielski w książce „Wszystkie wojny Lary”.

Asne Seierstad to reporterka, która nie boi się trudnych tematów. Jej poprzednia książka, która ukazała się w Polsce opowiadała o Andersie Breiviku, była czymś w rodzaju jego biografii oraz rekonstrukcją kulis jego zamachu w Oslo i na wyspie Utoya. To jedna z najmocniejszych książek, jakie kiedykolwiek czytałem.

Na koniec warto wspomnieć o nowej książce innej, znanej na całym świecie dziennikarki i reporterki, która niedawno wydała w Polsce swoją najnowszą książkę „Czerwony głód”. Mowa o Anne Applebaum, która jest m.in. publicystką „Washington Post” i jedną z najbardziej wpływowych dziennikarek świata.

Applebaum wydaniem książki „Czerwony głód” zakończyła swoją trzytomową trylogię o Związku Radzieckim. Wcześniej napisała książki „Gułag” i „Za żelazną kurtyną”. Najnowsza książka to reportersko-historyczna opowieść o Wielkim Głodzie na Ukrainie z lat 30. XX wieku. I choć to książka historyczna, wiele mówi nam o współczesności – przede wszystkim pokazuje źródła współczesnych konfliktów na linii Moskwa-Kijów.

Na koniec wymienię wszystkie nowe książki reporterek, o których wspomniałem w tekście. „Z nienawiści do kobiet” Justyny Kopińskiej, „Teraz ’43. Losy” Magdaleny Kicińskiej i Marcina Dziedzica, „Dwie siostry” Asne Seierstad i „Czerwony głód” Anne Applebaum. Polecam także czytać inne, starsze, książki tych świetnych reporterek.