Sprawa Reinefartha, Philipp Marti

19.09.2016
Sprawa Reinefartha

Praca Philippa Marti to jedna z najciekawszych biografii, jaką czytałem. Opisywana w niej postać dla Polaków jest jednoznaczna – to zbrodniarz. Ale po wojnie ten zbrodniarz, który wymordował w Warszawie tysiące ludzi, był szanowanym obywatelem, który pełnił funkcje publiczne.

Heinz Reinefarth był generałem SS, który jako dowódca grupy bojowej tłumił krwawo powstanie warszawskie i był odpowiedzialny za masakrę ludności cywilnej Woli. Po wojnie został burmistrzem Westerland, głównego miasta wyspy Sylt.

Jak to się stało, że człowiek, na którego w Polsce czekała szubienica, prowadził normalne życie? Jak to możliwe, że zbrodniarz odpowiedzialny za śmierć tylu osób, nigdy nie doczekał surowej kary?

Marti w swojej książce próbuje odpowiedzieć na te pytania. Kreśli szczegółowo historię życia Reinefartha, by pokazać, jak kształtował się człowiek, z którego rozkazów mogło zginąć nawet 60 tys. mieszkańców Warszawy.

Ale oprócz samego Reinefartha ciekawy jest w tej książce wątek dotyczący jego otoczenia, a przede wszystkim tej części lokalnego społeczeństwa, która wybrała go na burmistrza. Dzięki analizie środowiska, w jakim żył bohater biografii, mamy do czynienia z książką wręcz socjologiczną, a nie tylko historyczną.

Co więcej, to książka, która nie tylko prezentuje życiorys głównej postaci, ale która w bardzo szczegółowy sposób opisuje tło historyczno-polityczne, w jakim rozgrywało się życie Reinefartha. Szczególnie ciekawe wydały mi się wątki międzynarodowe, które również dotyczyły Polski.

Sprawa Reinefartha” to książka, która powstała na bazie pracy doktorskiej Philippa Marti. I trzeba przyznać, mimo że to biografia popularno-naukowa, przeznaczona jest nie tylko dla historyków, ale też dla zwykłego czytelnika. Marti pisze niezwykle sprawnie, fragmenty czyta się czasem jak powieść, ale pojawiają się też miejsca, w których książka przypomina naukową pracę napisaną naukowym stylem. Oczywiście, nie wpływa to w dużym stopniu na odbiór książki, która w całości jest niezwykle interesującym i dobrze napisanym opracowaniem.

W centralnej części książki znaleźć można kilka archiwalnych fotografii na kredowym papierze. Pochodzą one głównie z oficjalnych dokumentów niemieckiej armii. Z pewnością uatrakcyjniają treść książki, choć mogłoby ich być odrobinę więcej.

Autor

Rafał Hetman
Rafał Hetman
Prowadzi bloga CzytamRecenzuje.pl, który poświęcony jest książkom z kategorii literatury faktu. Jako dziennikarz publikował w „Gazecie Wyborczej”, „Polsce the Times” i magazynach branżowych.
Artykuły autora