Berdo

Kiedy zobaczyłam tytuł najnowszej powieści Remigiusza Mroza zaciekawił mnie sam tytuł „Berdo”. Opis książki podsuwa pierwsze wyjaśnienie słowa, jest to nazwa jednej z gór w Bieszczadach. Bo tym razem wydarzenia dzieją się w tych właśnie górach. Ale Mróz nie byłby sobą w serii z Wiktorem Frostem, gdyby się sięgnął do historii tych terenów związanej z rdzennymi mieszkańcami czyli Bojkami. "Berdo", jak można przeczytać w Wikipedii, jest słowem pochodzenia wołoskiego lub słowiańskiego i oznacza górę o stromych, skalistych stokach. Bieszczady kojarzą się raczej z łagodnymi stokami niż ze skałami, więc może to jakaś przenośnia dotycząca przeżyć głównego bohatera? Ci, którzy śledzą losy komisarza Wiktora Frosta wiedzą, że po ostatnich wydarzeniach jest on w fatalnej kondycji psychicznej. Choć fizycznie doszedł o siebie po tym, co miało miejsce w „Widmie Brockenu” to psychicznie jest w rozsypce. W tym stanie ducha policjant przyjechał w Bieszczady. Po co? Tak naprawdę to trudno określić. Czy chodzi o to, żeby się zgubić w otchłani swojego bólu i pogrążyć w alkoholowym i narkotykowym ciągu? Czy może na powrót znaleźć sens swojego dalszego życia? Nawet jeśli Frost chce, żeby życie dało mu odpocząć, ewentualnie pozwoliło się zapić lub zaćpać na śmierć, to los w osobie Mroza na to nie pozwala. A że wszędzie znajdzie się jakiś psychopatyczny gangster, więc i w tym zakątku także komisarz na takiego trafia. Początkowo w osobie jego syna, a potem już samego Wojciecha Malma. Dalsza historia jest, jak zwykle w opowieściach z Frostem, zapętlona jak pętla bieszczadzka. Czasem mamy jakiś punkt widokowy, ale ogólnie sceneria zmienia się co chwilę. A momentami nawet dech zapiera. Trudno tu odróżnić co jest wytworem pijacko-narkotycznych wizji, a co prawdą, a może coś było, ale wciągnięta, wypita czy wstrzyknięta chemia skutecznie usunęła to z pamięci lub zasnuła mgłą. A może to Malm coś manipulował przy rzeczywistości? Musicie się sami przekonać podczas lektury. Wiktor Frost jako postać w wersji destrukcyjnej nie wzbudza mojej sympatii, drażni mnie jego egoizm, epatowanie nieszczęściem, poczucie wyjątkowości. A rozwiązywanie problemów przy pomocy alkoholu i narkotyków budzi mój zdecydowany sprzeciw. Ale lubię postać inspektora Edmunda Osicy. Podoba mi się sarkazm i cięty język dialogów obu bohaterów. Miłą odmianą jest miejsce akcji powieści, bo odpoczywamy od Tatr. Z zainteresowaniem i nutą nostalgii czytałam realistyczne opisy bieszczadzkich szlaków, ciekawych miejsc i potraw. Zawsze z dużym zainteresowaniem czytam wplecione w historie z Frostem ciekawostki historyczne, tym razem o Bojkach, ich zwyczajach czy wydarzeniach okresu powojennego. Wątek kryminalno-sensacyjny w powieści ciekawy, nieoczywisty, a autor do końca trzyma czytelnika w niepewności. Nowa postać miejscowej policjantki budzi sympatię. Natomiast zaburzona psychopatyczna osobowość Malma wywołuje niesmak, a nawet wstręt i odrazę. Od teraz wędrując szlakami w Bieszczadach będę się zastanawiać czy „Gorgan” ma jakiś pierwowzór czy jest tylko fikcją. Ale na pewno poszukam śladów Bojków i odwiedzę ich muzeum. Mróz w serii z Wiktorem Fostem trzyma się określonego schematu i stylu pisarskiego i ta powieść utrzymana jest w tej konwencji. Tych, co go znają z tej serii nie zaskakuje, a nowego czytelnika może zainteresować. Osobiście polecam.

Pierwsza wycieczka Forsta w Bieszczady, kończy się, no cóż — zdecydowanie nie tak jak planował. Uciekł tam i schronił się, by móc ukoić ból po wydarzeniach ostatniej zimy. Zamiast tego, pijany i naćpany wdaje się w bujkę z niedoszłym gwałcicielem, która kończy się śmiercią agresora. To jednak dopiero początek, a w górach zaczynają pojawiać się coraz to nowe ciała. W jakiś sposób wszystko zdaje się też powiązane, z znienawidzoną przez Wiktora za niedawną stratę Olgą Szrebską.

Im dalej w las, a właściwie w góry, z komisarzem Forstem tym ciekawiej. Remigiusz Mróz zabiera nas w podróż pełną niechęci do życia po stracie i pasji, jak się ostatecznie okazuje, do życia – dalej – na nowo. PS: Osica – na prezydenta!