Hubal, Jacek Komuda

Postać majora Henryka Hubala-Dobrzańskiego jest znana chyba wszystkim miłośnikom historii XX wieku. Kim ten na wpół legendarny dowódca był naprawdę? Na to pytanie może pomóc odpowiedzieć książka „Hubal”, najnowsza powieść Jacka Komudy.

Książka Jacka Komudy to historia majora kawalerii Wojska Polskiego, który wsławił się przede wszystkim niezłomną walką z Niemcami w czasie II wojny światowej. „Hubal” to powieść, ale przygotowana w oparciu o materiały historyczne – przede wszystkim o pamiętniki i opracowania naukowe.

Poznajemy w niej losy majora i jego oddziału. Jest to właściwie książka o kulisach wojny. Komuda ze szczegółami opisuje przeróżne aspekty codzienności żołnierzy. Razem z jego opowieścią czytelnik przechodzi cały szlak bojowy majora Hubala-Dobrzańskiego.

Na pochwałę zasługuje przede wszystkim sposób, w jaki Komuda pisze o realiach życia na wojnie. Autorowi udało się tworzyć w tej książce specyficzny klimat, który sprawia, że czytelnikowi wydaje się, jakby był uczestnikiem opisywanych wydarzeń, jakby był jednym z towarzyszy Hubala.

Warto zwrócić też uwagę na okładkę tej książki. Wydaje mi się, że postać na niej umieszczona dobrze ilustruje charakter i osobowość majora Dobrzańskiego. Było w nim coś z szaleńca, który nie podporządkowywał się innym, którego prze życie prowadziły wyłącznie jego własne zasady i poglądy. Był z pewnością osobą wymykającą się schematom. Podziwianą przez swoich towarzyszy i nienawidzoną przez wrogów.

Książka „Hubal” z pewnością spodoba się miłośnikom historii, zwłaszcza tej spod znaku tzw. żołnierzy wyklętych. Hubal jest w niej żołnierzem pomnikowym i trochę romantycznym, takim, który walczy „do ostatniej kropli krwi”. Ma jasno wyznaczony cel i dąży do niego, czasem nie licząc się z konsekwencjami.

Przez wielu taka postawa mogłaby być skrytykowana. Hubal zdaje się widzieć świat czarno-białym. Można wytknąć mu, że nie zawraca sobie głowy niuansami. Ale wojna jest chyba czasem, w którym niuanse schodzą na dalszy plan, a świat staje się bardziej wyrazisty, właśnie czarno-biały.

Jacek Komuda do tej pory pisał raczej o czasach polskiej szlachty. „Hubal” to jego pierwsza książka o czasach II wojny światowej. Trochę czuć to w sposobie pisania, bo jego najnowsza powieść czasem stylem, a czasem klimatem nawiązuje do okresów sarmackich.