GDY MUZYCY PISZĄ POWIEŚCI

Przyznanie literackiej nagrody Nobla Bobowi Dylanowi wywołało wiele kontrowersji. Mnie osobiście uradował fakt docenienia przez komisję noblowską świetnej poezji, za jaką uważam teksty piosenek amerykańskiego barda, ale rozumiem głosy sprzeciwu. Gdyby Dylana nagrodzono za powieść, nikt by nie zaprotestował. Problem w tym, że powieści nie napisał. Ale… pisali je inni muzycy. Nobli nie było, ale i tak warto się im przyjrzeć. Jakie powieści muzyków można znaleźć na rynku?

Nick Cave, „Gdy oślica ujrzała anioła”

Australijski muzyk rockowy i poeta debiutował jako powieściopisarz w roku 1989. Jego książkę „Gdy oślica ujrzała anioła” krytycy przyjęli bardzo ciepło, zwracając uwagę na znakomity, choć prosty styl. Głównym bohaterem jest głuchoniemy Euchid Eucrow, dorastający w połowie dwudziestego wieku wśród mrocznych, ponurych bagien. Kto słuchał Cave’a, ten wie, że raczej nie należy spodziewać się po nim słodkich, beztroskich historyjek. I rzeczywiście, Eucrow spotyka na swej drodze głównie wykolejeńców i wariatów, nawiedzeni kaznodzieje wieszczą koniec świata, a krew leje się na każdym kroku. Takiego natężenia okrucieństw, w dodatku podszytych mroczną metafizyką, nie powstydziłby się Cormac McCarthy.

Bruce Dickinson, „Przygody Lorda Ślizgacza”

Bruce Dickinson to człowiek wielu talentów. Od lat jest frontmanem kultowego metalowego zespołu Iron Maiden, może też pochwalić się licencją zawodowego pilota. Jak się okazuje, całkiem sprawnie radzi sobie także z piórem. „Przygody Lorda Ślizgacza” to surrealistyczna opowieść, skrząca się typowo brytyjskim humorem spod znaku Monty Pythona i wręcz ociekająca erotycznymi podtekstami. Fabuła galopuje, gagi wybuchają jeden na drugim, każda kolejna postać jest bardziej odjechana od poprzedniej (spotkamy m.in. oficera RAFu zwolnionego ze służby z powodu słabości do młodych rekrutów oraz Tajną Armię, szpiega o utajnionym wyglądzie). „Przygody Lorda Ślizgacza” nie aspirują do miana literatury wysokich lotów, ale jak na „książkę, która powstawała w rozmaitych pokojach hotelowych w całej Europie w 1987 roku” podczas trasy koncertowej Ironów – to zadziwiająco wdzięczna lektura.

Agnieszka Chylińska, cykl o Zezi

Najmroczniejsza z polskich wokalistek (ex equo z Anją Orthodox?) w listopadzie 2012 roku zadebiutowała jako autorka książek dla dzieci. „Zezia i Giler” okazała się sporym sukcesem i wkrótce na rynku ukazały się kolejne odsłony cyklu – „Zezia, Giler i Oczak” oraz „Zezia i wszystkie problemy świata”. Książki Chylińskiej czasem porównuje się do twórczości Małgorzaty Musierowicz, co trzeba uznać za spory komplement. To ciepłe opowiastki dla młodych czytelników, pełne inteligentnego humoru i napisane z dużym wyczuciem. Romans Chylińskiej z literaturą dziecięcą ma chyba szanse przerodzić się w poważny związek – wokalistka napisała także baśniową opowieść „Labirynt Lukrecji”, chwaloną między innymi za świetną konstrukcję psychologiczną bohaterów. Kto by się spodziewał!

Marcin Świetlicki, cykl o mistrzu

Świetlicki znakomitym poetą jest – to wie każdy. Prawie każdy wie, że zajmuje się też muzyką, będąc wokalistą zespołu Świetliki. A do tego pisze powieści. Jego kryminał noir „Dwanaście” ukazał się dziesięć lat temu i zrobił na rynku sporo szumu. Główny bohater, nieznany z imienia „mistrz” (dawny dziecięcy gwiazdor telewizyjny) jest samozwańczym detektywem, usiłującym rozwikłać zagadkę śmierci muzyków z zespołu Biały Kieł. Mistrz przesiaduje w krakowskich knajpach i prowadzi swoje nieco absurdalne śledztwo, a gdzieś w tle dzieją się rzeczy ważne: umiera papież, odbywają się wybory prezydenckie. Jest spleen, jest gorzki obraz Polski z początków XXI wieku, jest piękna, godna nagradzanego poety fraza. Są i kontynuacje – „Trzynaście” i „Jedenaście”. Mistrz pojawia się także w powieści „Orchidea”, napisanej przez Świetlickiego wspólnie z Irkiem Grinem i Gają Grzegorzewską, oraz opowiadaniu „Plus nieskończoność”.