SIŁA KOBIET

27.02.2019

Wielu sądzi, że nadchodzą czasy kobiet. To one już za chwilę mają przejąć władzę i nadać ton życiu politycznemu, społecznemu i kulturalnemu. Szczerze? Nie miałbym nic przeciwko. Na razie, jako wstęp, proponuję przeczytać kilka ważnych tekstów. Zwłaszcza, że w księgarniach pojawiły się odpowiednie tytuły.

ŚWIAT PRZESIĄKNIĘTY ZŁEM

Na początek trochę klasyki. No bo klasyką chyba można już nazwać „Biegunów” Olgi Tokarczuk. Co prawda kilka miesięcy temu pojawiło się ich nowe wydanie (książka otrzymała prestiżowe wyróżnienie „The Man Booker International Prize”), to oryginalne wydanie ukazało się w roku 2007, a więc stosunkowo niedawno. Powieść jednak weszła już do współczesnego kanonu. Stąd słowo „klasyka”.

Na rok przed początkiem światowego kryzysu, Olga Tokarczuk napisała, jak się później okazało, książkę wizjonerską. Wtedy jednak egzotyczni wydawali się rosyjscy staroobrzędowcy, bieguni, wierzący w świat przesiąknięty złem i z tego powodu ciągle przemieszczający się, jakby chcieli temu złu umknąć. Dzisiaj ten obraz, w świetle tego, co dzieje się w świecie, wydaje się jakby spełnionym proroctwem.

Ludzie poszukujący swojej tożsamości – usiłujący zakorzenić się w świecie, a jednocześnie w pewien sposób z niego wykorzenieni – to wyzwanie współczesności. Lektura książki Olgi Tokarczuk, inteligentnej, czułej i przenikliwej autorki, skłania do ważnych refleksji, a przy okazji udowadnia, że siła kobiecego intelektu i intuicji jest potężna.

Jeśli ktokolwiek jest jeszcze przed lekturą „Biegunów”, bardzo polecam. Proszę nie czekać kolejnych dziesięciu lat i nadrabiać od razu.

POZORY MYLĄ

Skoro przy klasyce już jesteśmy – bardzo cieszy wiadomość, że zdecydowano się wznowić „Szklany klosz” Sylvii Plath. Sam miałem już wydanie nieco zaczytane i wyświechtane. Nowy egzemplarz pojawił się więc w samą porę.

Wiele osób doskonale zna tę powieść. Ba! Wielbi ją nawet. Ale tych, którzy dopiero się do niej przymierzają, warto uprzedzić, że książka to niełatwa, niejednoznaczna, a w gruncie rzeczy może i depresyjna. Jednocześnie trudno będzie się niektórym oderwać od lektury. „Szklany klosz” uwodzi, pochłania, zagrania.

Główna narratorka to osoba co najmniej neurotyczna. Na pierwszy rzut oka jej życie to pasmo sukcesów. Centrum wszechświata, Nowy Jork, i ona jako wyjątkowo piękna, inteligenta i utalentowana młoda kobieta. Właśnie odbywa miesięczny staż w redakcji miesięcznika dla dziewcząt. To przecież doskonała okazja do zdobycia kontaktów, poznania miasta, zabawy, rozbujania kariery. A jednak Esther nie umie się odnaleźć. Zniechęcenie powoli przeradza się w coś bardzo ponurego.

Kultowa książka, kultowa pisarka. „Szklany klosz” Plath wydała pod pseudonimem. Niebezpiecznie wciągająca fabuła w dużej mierze oparta była na autobiograficznych wątkach. Sylvia Plath, podobnie jak główna bohaterka, nie radziła sobie ze światem. Niebawem po ukazaniu się powieści popełniła samobójstwo.

JAKBY SPAŁA

Bo śmierć nigdy nie jest rozrywką. Piszę to ze świadomością, że czytający to zdanie wielbiciele kryminałów mogliby polemizować. Widzę na przykład zastępy fanek i fanów cyklu Lipowo Katarzyny Puzyńskiej.

Ukazał się właśnie tom 10., całkiem niedawno, bo kilka tygodni temu. I już jest absolutnym hitem.

Rodzanice są niespokojni. Mieszkańcy obawiają się, że nadchodzący krwawy superksiężyc może przynieść jakieś zło. I faktycznie. Na zamarzniętym jeziorze znaleziono ciało zamordowanej dziewczyny. Przykryta kocem wygląda jakby spała. Gdyby nie pewien szczegół.

W tym samym czasie umiera też pewna dziennikarka. Co prawda ostrzegała ją przed pewnym stworem Klementyna Klopp, ale najwyraźniej dziennikarka jej nie posłuchała.

Co dziwniejsze, znika też emerytowana policjantka. Tajemnicza nieobecność budzi podejrzenia.

Ale to już zadania dla aspiranta Daniela Podgórskiego. Czy poradzi sobie z rozwikłaniem zagadki? Będzie umiał rozplątać ten niebezpieczny supeł?

Oto właśnie przykład książki, w której śmierć to tak naprawdę początek, nie koniec.

„Rodzanice” są poza tym kolejnym dowodem, że Puzyńska to nie tylko sprawna pisarka, ale również niezły psycholog. Ale to już musicie sprawdzić osobiście.

DZIURY W CAŁYM

A skoro przy psychologii jesteśmy – niedawno ukazała się kolejna książka psychoterapeutki Katarzyny Miller. Tym razem powstała ona we współpracy z dziennikarką Joanną Olekszyk. Rezultat? „Mądre i zabawne rozmowy” – jak pisze wydawca, warszawska oficyna Zwierciadło.

Całość podzielono na pięć części. Każda z nich dotyczy różnych zagadnień dotyczących etapów życia w związku. „Codzienność może być jak bajka” – zniechęca do nudy, szukania „dziury w całym”, zaleca także, jak głosi tytuł pierwszego rozdziału, „zakochać się we własnym mężu”.

Kolejne części dotykają innych, szczegółowych kwestii. Na przykład uzależnienia od miłości, bycia zdrową egoistką, problemu singielek, a nawet – bo z tym też trzeba się liczyć – kryzysu w związku.

Rozmowy dwóch kobiet kierowane są do kobiet i tym razem zachęcam, by czytać je czasem krytycznie – w sposób twórczy, czyli taki, który sprawi, że ten niecodzienny poradnik stanie się źródłem inspiracji, ewentualnie pretekstem do dyskusji, a może nawet i sporów.

Warto przecież rozmawiać, zwłaszcza że często okazuje się, że to w dialogu jest siła. W każdym razie i do tego prowokuje również ten tom rozmów o znamiennym, także dyskusyjnym, tytule – „Daj się pokochać dziewczyno”.

 

 

Wymienione książki kupisz w Inmedio, Relay, Discover Poland, The Warsaw Store i Virgin. Polecamy!

Olga Tokarczuk, „Bieguni”. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2019.

Sylvia Plath „Szklany klosz”. Przeł. Mira Michałowska. Marginesy, Warszawa 2019.

Katarzyna Puzyńska, „Rodzanice”. Prószyński, Warszawa 2019.

Katarzyna Miller, Joanna Olekszyk, „Daj się pokochać dziewczyno”. Zwierciadło, Warszawa 2019.

Autor

Marcin Wilk
Marcin Wilk
Marcin Wilk – dziennikarz, publicysta, kurator. Freelancer. Współpracuje m.in. z miesięcznikiem „Znak“ oraz „Charaktery” i Instytutem Goethego w Krakowie. Współtwórca i przez wiele lat kurator pasma Przemysły Książki na Festiwalu Conrada. Autor m.in. biografii „Tyle słońca. Anna Jantar“ (2015), „Kwiatkowska. Żarty się skończyły” (2019) oraz reportażu historycznego „Pokój z widokiem. Lato 1939” (2019). Aktywny w mediach społecznościowych jako Wyliczanka, a także jako twórca cyklu na YT #rozmoWyliczanki oraz podcastu „U Wilka mowa”.
Artykuły autora