Zyta znakomita | Ten się śmieje, kto ma zęby, Zyta Rudzka

12.01.2023

Jeśli macie zacząć Nowy Rok od dobrej polskiej powieści, rozważcie poważnie sięgnięcie po „Ten się śmieje, kto ma zęby” Zyty Rudzkiej. To prozatorska petarda!

zyta rudzka ten się śmieje kto ma zębyZyta Rudzka to nazwisko w literaturze polskiej już dość dobrze znane, choć przez wiele lat mogli nią cieszyć się przede wszystkim wielbiciele teatru. Powrót w 2018 roku prozą „Krótka wymiana ognia” sprawił, że uwaga krytyki literackiej znowu skoncentrowała się na Rudzkiej. Autorka weszła z książką do finału Nagrody Literackiej Nike, została również laureatką prestiżowej Nagrody Literackiej Gdynia. Teraz ukazała się jej nowa proza „Ten się śmieje, kto ma zęby”. Znowu świetna.

Bohaterką i zarazem narratorką powieści Rudzkiej jest Wera, fryzjerka męska. Kobieta jest nie tylko dumna ze swojej pracy, ale również traktuje ją jako pole do obserwacji kulturowych i społecznych. Wera należy bowiem do osób, które nie tylko myślą z rozmachem, ale również poddają otaczającą rzeczywistość ocenie. Bywa przy tym bezkompromisowa, ostra i bezwzględna. Krytykuje zresztą nie tylko świat zewnętrzny, ale również i siebie, na przykład swoje ciało, któremu się przygląda i które z ciekawością studiuje.

Specyficzny język Rudzkiej pozwala opowiedzieć nie tylko o doświadczeniu kobiety, wiedzącej czego i kogo chce, ale również o tym, czym są w zderzeniu z taką kobietą mężczyźni. To także opowieść o utracie, ale utracie, która nie staje się pieśnią żałobną, ale źródłem nowej siły, której emanacją jest Wera.

Siłą prozy Rudzkiej jest język, a raczej moc, z jaką autorka strzela ze słów. Zdania są twarde, krótkie, zwaliste. Nie ma tu miejsca na sentymentalizmy. Ton jest zasadniczy.

Wymienioną książkę kupisz w Inmedio, 1 minute, Relay, Discover Poland, The Warsaw Store i Virgin. Polecamy!
„Ten się śmieje, kto ma zęby” Zyta Rudzka, Wydawnictwo W.A.B. 2022

Autor

Marcin Wilk
Marcin Wilk
Marcin Wilk – dziennikarz, publicysta, kurator. Freelancer. Współpracuje m.in. z miesięcznikiem „Znak“ oraz „Charaktery” i Instytutem Goethego w Krakowie. Współtwórca i przez wiele lat kurator pasma Przemysły Książki na Festiwalu Conrada. Autor m.in. biografii „Tyle słońca. Anna Jantar“ (2015), „Kwiatkowska. Żarty się skończyły” (2019) oraz reportażu historycznego „Pokój z widokiem. Lato 1939” (2019). Aktywny w mediach społecznościowych jako Wyliczanka, a także jako twórca cyklu na YT #rozmoWyliczanki oraz podcastu „U Wilka mowa”.
Artykuły autora