„EMPUZJON” OLGA TOKARCZUK

Olga Tokarczuk po otrzymaniu literackiego Nobla pozostała Olgą Tokarczuk, nowa powieść „Empuzjon” jest tym, co doskonale już znamy z poprzednich jej książek. Jest trochę mrocznie, trochę magicznie, trochę bajkowo, ale finalnie jest to uczta. Po każdym zdaniu uświadamiam sobie, że mam do czynienia z kimś wybitny w swoim fachu. Książki takich twórców czytają się same.

Nowa historia opowiada o młodym mężczyźnie chorym na gruźlice, który przybywa do pewnego specjalizującego się w tych obszarach ośrodka. Malowniczo położony kompleks kurhausów w Sokołowsku, otoczony zewsząd tym, co natura południowej Polski ma do zaoferowania najlepszego, staje się areną zmagań Mieczysława Wojniczego z plejadą męskich postaci. Młody malarz z Berlina, teozof z Breslau, czeski socjalista, zamożny lekarz i wielu innych. Pochodzą oni z różnych regionów naszej części Europy, posługują się różnymi językami, mają wyraziste, swoiste akcenty. Spaja ich jedno, mizoginia. Odczytując ten utwór, miałem wrażenie, że poziom ich poglądów posunięty jest do absurdu. Sami wygłaszający na pierwszy rzut oka wydawali się karykaturalni, wręcz śmieszni. Jednak po pewnym czasie dotarło do mnie, że wiele z tych postaw ma się całkiem nieźle w naszej polskiej rzeczywistości. W epilogu Olga Tokarczuk zadaje ostateczny cios, aby ugruntować wiedzę o pewnych przekonaniach z przeszłości na temat kobiet, ale w jaki sposób to robi, nie zdradzę.

Sam Mieczysław jest postacią nieoczywistą i złożoną. Jest spłoszony, nie radzi sobie w rozmowach, unika towarzystwa, zwłaszcza własnych krajan, Polaków. Seksualność jest mu obca, jego orientacja czy tożsamość płciowa są niejasne, ale zapewne takie mają być. Czuje się obserwowany, co sprawia wrażenie obsesji. Wychowany twardą ręką przez ojca, który jest kolejnym mizoginem, jednak otoczonym już zupełnie inną energią. To człowiek sukcesu, bezwzględny i surowy.

Same kobiety, których nie ma, albo są tylko tłem lub tematem rozmów, bywają własnością świata, ponieważ dają potomstwo, bywają otoczone szczególną troską, ponieważ ich mózgi nie są tak solidnie przystosowane jak te męskie, są delikatniejsze, dlatego częściej skłaniają się do czynów nieprzemyślanych i tak dalej, i tak dalej…

Wymienioną książkę kupisz w Inmedio, 1 minute, Relay, Discover Poland, The Warsaw Store i Virgin. Polecamy!
Olga Tokarczuk, „Empuzjon”, Wydawnictwo Literackie 2022