Moc opowieści | Powróceni, Abdulrazak Gurnhan

30.01.2023
Powróceni Abdulrazak Gurnhan recenjza

Dobrze się stało, że Abdulrazak Gurnah dostał Nobla. W przeciwnym wypadku nie wiadomo, jak długo byśmy czekali na jego powieść „Powróceni”.

Powróceni Abdulrazak GurnhanZacząć trzeba jednak może od tego, że wiedza na temat kolonializmu w Afryce nie jest niczym powszechnym. Szczególnie mała jest wiedza o kolonializmie germańskim. Tymczasem ta właśnie kwestia stanowi temat książki Gurnaha.

Wyjaśnić jednak wypada od razu, że „Powróceni” nie są ani podręcznikiem, ani nawet pozycją z kategorii non-fiction. O brutalności i okrucieństwie germańskiego kolonializmu dowiadujemy się niejako przy okazji wielopokoleniowej i wielowątkowej opowieści.

Osią, wokół której toczy się fabuła, są bowiem losy pozornie tylko nie związanych ze sobą bohaterów. Opowieść o ich perypetiach nie tylko obejmuje przemoc czy podłość, ale dotyczy także nadziei czy życzliwości.

Oto swoista moc tej opowieści: z jednej strony każdy z bohaterów doświadcza czegoś strasznego, co budzi ogromny smutek i przygnębienie, ale jednocześnie pojawia się coś, co można określić mianem mikroszczęśliwości.

Niewątpliwą wartością powieści Gurnaha jest nie tylko warstwa literacka, ale również apel, by w refleksji nad historią poszerzać horyzonty i wychodzić poza granicę Europy, na której lubimy się skupiać.

To również opowieść o psychologii społecznej, o mechanizmach zniewalania, rasizmie i wykluczaniu – sprawach uniwersalnych i wciąż, niestety, aktualnych.

Wymienioną książkę kupisz w Inmedio, 1 minute, Relay, Discover Poland, The Warsaw Store i Virgin. Polecamy!
„Powróceni” Abdulrazak Gurnhan, Wydawnictwo Poznańskie 2022

 

Autor

Marcin Wilk
Marcin Wilk
Marcin Wilk – dziennikarz, publicysta, kurator. Freelancer. Współpracuje m.in. z miesięcznikiem „Znak“ oraz „Charaktery” i Instytutem Goethego w Krakowie. Współtwórca i przez wiele lat kurator pasma Przemysły Książki na Festiwalu Conrada. Autor m.in. biografii „Tyle słońca. Anna Jantar“ (2015), „Kwiatkowska. Żarty się skończyły” (2019) oraz reportażu historycznego „Pokój z widokiem. Lato 1939” (2019). Aktywny w mediach społecznościowych jako Wyliczanka, a także jako twórca cyklu na YT #rozmoWyliczanki oraz podcastu „U Wilka mowa”.
Artykuły autora