SŁOWIAŃSKIE FANTASY PROSTO Z POLSKI | KATARZYNA PUZYŃSKA, „CHĄŚBA”
Fani Puzyńskiej, którzy znają Lipowo tak dobrze, jakby sami byli jego mieszkańcami, będą mieli okazję na chwilę od niego odpocząć. Autorka bowiem zaprezentowała początek całkiem nowej historii w zupełnie nowym dla niej gatunku — fantasy! Choć, jak sama mówi, kocha ten gatunek całym sercem, to do tej pory była jedynie jego wierną czytelniczką. Tym razem pokusiła się o spróbowanie swoich sił, jako twórczyni powieści fantastycznej. Z jakim skutkiem?
„Drużyna marzeń” i tajemnica skradzionej relikwii
W grodzisku życie toczy się powoli, a jego rytm wyznaczają pory roku. Tym razem jednak zima nie chce odejść, choć jest już druga połowa Brzeźnia (marca). Mieszkańcy próbują za wszelką cenę przyspieszyć nadejście wiosny – jedni polują na Marzannę, inni chcą złożyć krwawą ofiarę bogom, jeszcze inni próbują czarów.
W takich okolicznościach przecinają się losy trzech bohaterów: chuderlawego Strzebora, który za wszelką cenę stara się unikać przygód, Mory – pyskatej dziewczyny o dość nietypowej urodzie oraz starca z drewnianą nogą Zamira, który zarabia na życie jako kat. Choć nic ich nie łączy, zmuszeni są połączyć siły, aby rozwikłać zagadkę skradzionej tarczy Jarowita, ocalić grodzisko i doprowadzić do końca trwającej już stanowczo zbyt długo zimy. Nie będzie to jednak możliwe bez pomocy niemego chłopca podejrzanego o magiczne pochodzenie.
Klechdy i legendy polskie we współczesnym wydaniu
Katarzyna Puzyńska wskoczyła w świat fantasy mocno, nawiązując do mitologii starosłowiańskiej. Jest to teren jeszcze niezbyt dobrze rozpoznany przez pisarzy, więc miała spore pole do popisu i mogła puścić wodze wyobraźni. Sam tytuł powieści bezpośrednio nawiązuje do słowiańskiego określenia na kradzież i jest to główny motyw książki. Fabuła natomiast jest ubrana w magiczną atmosferę rodem z pradawnych legend i klechd polskich. Świat „Chąśby” roi się od stolemów, wąpierzy, południc, rusałek, utopców i wielu innych postaci należących do Czarodziejskiego Ludu.
Mit to czy prawda?
Jednak niech ta baśniowa otoczka Was nie zmyli. Choć to gatunek fantastyczny, Puzyńska i w tej powieści dodała element kryminalny. Mamy tu bowiem tajemnicze morderstwo, zagadkę do rozwiązania oraz trzymającą w napięciu akcję. „Chąśba” rozgrywa się na przestrzeni zaledwie dwóch dni. Jednak autorka skorzystała z bardzo ciekawego narzędzia – aby urozmaicić akcję i opowiedzieć nieco więcej o bohaterach i tle wydarzeń. Dodała na koniec książki „anegdoty”, do których prowadzą drogowskazy. Można więc płynąć wartko razem z akcją nie oglądając się w przeszłość, a można też czytać książkę raz po raz sięgając do ciekawostek.
Co więcej, pod przykryciem mitów starosłowiańskich, fantastycznych postaci oraz baśniowego klimatu Puzyńska pokazuje prawdę o ludziach współczesnych. Wymieszanie wczesnośredniowiecznych wierzeń ze współczesną mentalnością zbliżają do siebie te dwa tak odległe, wydawałoby się, światy.
„Zima się skończy, na Jare Święto przybędzie Jarowit, wszystko się poprawi. Tak wierzyli ludzie. Zamir uśmiechał się tylko pod nosem, słysząc te słowa. Był zdania, że niewiele tak naprawdę się zmieni. Prawda, świat się może i zazieleni, ale czy to znaczy, że będzie lepiej?”
Nowe nazwisko w świecie fantasy?
Odejście od dobrze sobie i czytelnikom znanego gatunku, wyjście z bezpiecznej przestrzeni na nieznane wody, zawsze jest ryzykowne. Puzyńska jednak nie bała się tego ryzyka podjąć. Czy ma szansę zdobyć popularność i uznanie czytelników również jako twórczyni fantasy? Oceńcie sami.
Wymienioną książkę kupisz w Inmedio, 1 minute, Relay, Discover Poland, The Warsaw Store i Virgin. Polecamy!
Katarzyna Puzyńska “Chąśba”. Prószyński i S-ka. Warszawa 2021
